Nhà Sàn Tây Nguyên

Đến Tây Nguyên, các bạn sẽ được chiêm ngưỡng kiến trúc độc đáo của nhà sàn Tây Nguyên. Ở vùng Êđê, Jrai còn là căn nhà sàn “ dài bằng một tiếng chiêng ngân” mà Trường ca – sử thi Dam San đã nhắc tới. Kiến trúc nhà ở & nhà mồ đó chính là những đặc trưng cơ bản nhất của văn hoá vật thể các dân tộc thiểu số Trường Sơn- Tây Nguyên nói chung.

Vậy đặc trưng kiến trúc Tây Nguyên là gì?

1. Điểm đặc biệt thứ nhất : Vật Liệu Sử Dùng Làm Nhà Sàn

- Vật liệu hoàn toàn bằng gỗ, tre, nứa, tranh….những loại cây cỏ hiện diện trong rừng. Không có bất cứ một  vật dụng nào bằng sắt thép hay những chất kết dính không mang tính tự nhiên.

- Phương tiện dùng để dựng nên căn nhà cũng rất đơn giản, chỉ với những chiếc rìu ( xagac).Mỗi một tộc người đều kiểu cách riêng, do chính các kiến trúc sư vai trần chân đất, đóng khố của cộng đồng tự “ thiết kế”, tạo hình.

nhà sàn Tây Nguyên- Người Ê Đê

2. Điểm đặc biệt thứ hai : Kết Cấu Nhà Sàn Tây Nguyên

- các cột và xà nhà nhà sàn hay nhà Rông chỉ được đặt chồng lên nhau, hoặc ghép mấu ( theo dạng ngàm) vào nhau rất trùng khít .

3. Điểm đặc biệt thứ ba : Điêu khắc hoa văn trong Nhà Sàn Tây Nguyên

- Nhà còn là nơi nghệ thuật tạo hình tung tẩy trên các thân cột, xà ngang bằng chạm khắc nổi, vẽ những hình ảnh quen thuộc với cư dân rừng núi, như chim, rùa, kỳ đà, hoặc các hình sao, hình dấu nhân, mặt trời…

Có thể chia nhà sàn Tây Nguyên làm ba loại hình dạng khác nhau :

*  Nhà sàn Tây Nguyên thuộc dạng kiên cố :

Của các tộc người Sê Đăng, Bâhnar, Êđê, Jrai : các cột nhà đều là thân cây gỗ lớn. Sàn cao.

Nhà Sàn Tây Nguyên người ê đê ở Hồ Lăk

* Nhà sàn Tây Nguyên thuộc dạng bán kiên cố (nhà mu rùa) :

Của nhóm Ca Tu, Jẻ, Triêng và một số tộc người khác như Brâu, Mnâm, Hrê, Ka Dong, K’Ho. Mạ…. Cột bằng cây gỗ loại vừa . Mái lợp tranh hình ovan.Hai đầu mái có thanh gỗ nhọn tượng trưng cho chiếc sừng trâu. Sàn lát bằng nứa, đập dập. Sàn chân thấp.

* Nhà dạng “ tạm ” ( nhà vòm ) :

Của nhóm các tộc người phía nam Tây Nguyên như Mnông, Jẻ Triêng, Stieng… cũng là nhà dài nhưng do có tập quán du cư, nên đều làm dạng nhà trệt bằng vật liệu không bền vững, như gỗ làm cột nhà thường là loại cây chỉ bằng bắp tay. Mái nhà lợp tranh rủ xuống sát đất, có hai cửa ra vào hình ovan. Dưới lớp tranh, trên hệ thống các vì kèo – dưới lớp tranh – là một tấm phên đan thưa thành các hình vuông, hoặc quả trám rất khéo léo.

* Kiến trúc Sàn Tây Nguyên nhà dài Êđê,Jrai tiêu biểu cho nhóm ngôn ngữ Nam Đảo:

- Đập vào mắt du khách trước tiên là mái tranh ( hlang) , với hai đầu hồi nhọn nhô ra phía sàn hiên trước và sau nhà.  Mái thường lợp rất dày, đủ sức chịu đựng  vài chục năm mưa liên miên ở Tây Nguyên. Dột ở đâu, người ta gỡ tranh tại đó ra dặm lại, khiến trên mái nhà có những khoảng tranh mới cũ khác nhau, tạo nên một ấn tượng vui mắt.Cửa vào nhà Êđê ở hai đầu hồi.

- Một căn nhà sàn Êđê, Jrai  có chiều dài thường từ 25-50m.Trong những ngôi nhà thông thường, hệ thống cột gồm 6 cây gỗ ( ana) lớn chạy song song hai bên lòng nhà. Đồng bộ với các cột (kmeh sang ) là hai cây xà nhà  (êyông sang) dài cũng suốt chiều dọc của căn nhà.

- Người Jrai với tập quán chọn địa điểm cư trú gần kề sông nước ( sông A Yun Pa, Sông Ba, Sông Sa Thầy…), nên các cột nhà thường có độ cao hơn nhà Êđê, gần như lênh khênh trên hệ thống những cây gỗ nhỏ. Cửa vào nhà dài Jrai ở chính giữa hông nhà

* Kiến trúc Nhà  Sê Đăng ( nhóm ngôn ngữ Nam Á ):

- Nhà ở của Sê Đăng cũng được làm từ những nguyên liệu truyền thống vốn có sẵn ở núi rừng như: Gỗ, tranh, tre, nứa, lồ ô… Nhà sàn có độ dài  tuỳ thuộc vào số lượng thành viên trong từng gia đình,  từ mặt đất đến gầm sàn khoảng dưới 1m.

- Mỗi ngôi nhà có hai cửa: Cửa chính cầu thang đặt ở khoảng giữa của ngôi nhà dành cho mọi người trong gia đình và khách. Trước cửa có làm sàn bằng ván gỗ hoặc tre nứa, không có mái che, để khách dừng chân trước khi lên nhà và để giã gạo; cầu thang phụ đặt ở đầu hồi phía nam dành cho trai gái đến tìm hiểu để không làm ảnh hưởng đến sinh hoạt của gia đình.

- Hầu như tất cả các tộc người  đều  sử dụng một loại nguyên liệu làm vách nhà bằng tre, nứa.Riêng với tộc người Tà Ôi & Ca Tu  làm vách nhà bằng vỏ cây achoong ( còn có tên gọi là cây ươi bay ), một loại cây chỉ có ở rừng miền núi vùng huyện A Lưới ( Thừa Thiên – Huế ).

Nhà Sàn Tây Nguyên Hiện Đại

Nhà Sàn Tây Nguyên Mới

Nhà Sàn Tây Nguyên Làm Nhà Hàng

Anh em ai có nhu cầu sở hữu 1 căn NHÀ SÀN TÂY NGUYÊN để làm nhà ở, nhà hàng, quán cà fe độc đáo hay nhà nghỉ du lịch sinh thái 

Liên hệ : 0908035089 (Ks. Thảo) .

http://www.nhasantaynguyen.vn/

 

0903097626

KHO ĐÁ PHONG THỦY NHÀ SÀN

►Đ/C Kho: 17 Đường ĐT 743B, Đông Tân, Dĩ An, Bình Dương.